Bilim Sanayi ve Teknoloji Van İl Müdürü Nevzat Gün, vatandaşların kullandıkları mutfak ve piknik tüplerini LPG otogaz istasyonlarında kaçak olarak doldurmalarının tehlikesine dikkat çekerek, “İstasyonlarda dolum tüp almak eve bomba almak demektir.” dedi.

Konuyla ilgili olarak açıklamalarda bulunan Nevzat Gün, otogazla doldurulmuş bir tüpün patlaması sonucu çok büyük maddi hasarın meydana gelebileceğini belirterek vatandaşlara hayati uyarılarda bulundu.

Van’da otogaz istasyonlarında dolum tüp kullanımının yoğun olduğuna dikkat çeken Gün, fiyat farkından dolayı tercih edilen bu yöntemin vatandaşların hayatlarını tehlikeye soktuğunu vurgulayarak, “Bazı vatandaşların mutfak ocaklarında ve şofbenlerde kullandıkları 12 kilogramlık mutfak tüpüne araçlarda kullanılan otogazı doldurduklarına dair ciddi söylemler var. Tabi bunlar daha önceleri fazlaydı. Gündüz gözüyle dolduranlar ve görenler daha fazlaydı, giderek azalıyor, Dağıtım şirketleri, bayiler/satıcılar ve tüketiciler bilinçlendi, cezalar arttı caydırıcılığı var.” dedi.

“Dolum tüpler patlamaya hazır bomba gibi”

Mutfak tüplerinin tüpgaz dolum tesislerinde kontrol altında ve garantili olarak doldurulduğunu anlatan Gün, “Tesisler buna göre dizayn edilmiş ayarlanmış, testler ve tartımlar yapılıyor, istesen de az ya da çok dolduramazsın. 12 kilogramlık mutfak tüplerine dolum tesislerinde bir kilogram oranında da havagazı doldurulup, ince ayar yapılıyor. Evde kullanılacak en uygun karışım ve güvenlik sözkonusu. 12 kilogramlık bir tüpe, otogaz istasyonlarında 13 kilogram gaz dolduruluyor. İnce ayar yapılarak patlaması önlenen tüpün böylece güvenliliği ortadan kaldırılmış oluyor. Mutfak tüplerdeki gazla LPG gazı arasındaki, soğuk ve sıcak havalarda akışkanlığı düzenleyen propan ve bütan gazlarının karışımı bulunuyor. Mutfak tüpünde kullanılacak gazda yüzde 30 propan yüzde 75 bütan gazı var. Otogazda propan daha yoğun. Propan daha hızlı yanıcı ve basancı yüksek bir gaz olduğu için mutfakta otogazın kullanılması eve bomba almak demektir. LPG otogaz istasyonlarında kaçak olarak doldurulan mutfak tüpleri, hava ayarı yapılmadığı için de tehlikelidir. Otogaz ile tüp gazın alev alma hız ve özelliklerinin ayarlanması da gerekmektedir. Tüpler son derece güvenli olarak üretilmişlerdir ama tüpün sadece kendisinin güvenli olması yetmiyor, dolum şekli ve doldurulan gazın özellikleri ve dolum miktarı da önemli, tehlike burada baş gösteriyor, araç için geliştirilmiş karışım ev tüpünde tehlikeli olabiliyor.” diyerek vatandaşlara önemli uyarılarda bulundu.

“Belli aralıklarla denetimler yapıyoruz”

LPG otogaz istasyonlarında mutfak tüplerini doldurmanın suç olduğunu ve cezai müeyyide gerektirdiğini aktaran Nevzat Gün, bakanlık olarak belirli aralıklarla denetimler yaptıklarını ifade etti. Gün, “Van ilindeki denetim ise Hakkâri ile birlikte Mayıs ayının ilk haftasında Bakanlığımız koordinasyonunda, komşu illerden gelen Bilim Sanayi ve teknoloji İl müdürlüğü denetçileri, Emniyet ve Jandarma EPDK denetçileri, toplam 35 personel ve 12 donanımlı denetim aracı ile denetleme yaptı. Artık her yıl yapılmaya başlanan bu çapraz denetimler sayesinde ceza alan istasyon sayıları giderek azaldı ve bu yıl Van’da 2 istasyona tutanak tutuldu, bu tutanak da istasyon sahiplerinin zamanında beyanname vermemesinden kaynaklanıyor. Yetkili firma o tarihte kapalı olduğunu beyan etmiş belgelerini ibraz ederek cezanın iptalini istemiştir.”  diye konuştu.

“Vatandaşlar adeta evlerine birer bomba yerleştiriyordu”

Türkiye’de yaşanan ekonomik krizler döneminde vatandaşın bu yöntemlere yöneldiğini hatırlatan Gün sözlerini şu şekilde sürdürdü:

“LPG’de litre ile kilo aynı şey değil: 12 kiloluk tüp içinde ortalama 22 Litre LPG var. Tüp kilogram olarak satılıyor LPG/Otogaz litre olarak satılıyor, 1 Litre LPG yaz kış farkıyla söylersek 0,54 ya da 0,56 kilo yapar. Bu gün için hesaplarsak 12 kilo tüp fiyatı 68 lira, otogaz litre fiyatı 2,50 lira. Bu da 22 litre 55 lira yapar. Yani performansı ve güvenliği aynı olmayan aylık değiştirilen bir tüp için 13 lira tasarruf yapar. Sigaradan yapılamayan tasarrufu burada yapmaya çalışmak anlamsız gelmeli değil mi? Üstelik biri ayağına geliyor takıyor diğerinde istasyon istasyon gezip tüpü taşıyorsun, tüm riskleri toplayıp eve ailene getiriyorsun.

İstasyonda çalışanların da, tüpe dolumu isteyenlerin de bilinçsizce hareket etmemeleri gerekir. Bu kişilerin çok büyük bir faciaya neden olabileceklerinden, faciadan da sorumlu tutulacaklarından haberdar olmaları gerekir. Bu nedenle çalışanlar eğitilmekte, sertifikalandırılmakta, sorumlu müdürleri bulunmakta. Önceleri tüp dolum aparatları bulunurdu istasyonlarda gelen tüplere dolum yapmak için, bu alanda tedbirler alındı. Akaryakıt istasyonlarına ciddi cezalar kesildi, çok olumlu mesafeler kat edildi. Bu cezalar, eğitimle gelen bilinçlenme ve gelişmeler sayesinde vatandaşın eli boş olarak istasyondan dönmesine neden olmaktadır."

Tüpün alternatifi var mıdır?

“Tüpün alternatifi doğalgazdır Otogaz değil” diyen Gün, şu tavsiyelerde bulundu: “Aslında bir de elektrik meselesi var. Tüp kullanımı daha çok varoşlarda ve kırsal kesimde yaygın. Elektriğin etkisi ise fiyat anlamında değil. Yani elektriğin fiyatı cazip değil daha pahalı, kaçak elektrik tüple rekabet ediyor. Doğu ve Güneydoğu Anadolu'da kaçak elektrik kullanımı çok yaygın ve insanlar ısınmadan, yemeğe kadar her alanda elektrik kullanılıyor. Bu nedenle büyük bir zorluk da kaçak olarak kullanılan elektrikte. Bu konuda, başlı başına bir araştırma inceleme ve çözüm geliştirmeye ihtiyaç var.”

Bu tehlikenin önüne geçilebilir mi?

Birkaç kişinin yaptığı ihmalden başka masum insanların zarar görmesinin söz konusu olduğunu da sözlerine ekleyen Bilim Sanayi ve Teknoloji Van İl Müdürü Nevzat Gün, “Mutfak tüplerinin, otogaz istasyonunda doldurulduğunu duyan ve görenler insanlık adına seslerini yükseltmeli, yapanları uyarmalı, akıllı telefonlar var teknolojiden faydalanıp resim çekip, video yapıp sosyal medyada paylaşıp teşhir etmeli, ilgililere ulaştırıp suç duyurusunda bulunmalıdırlar. Piyasa Gözetimi ve Denetimi (PGD) kavramımız var “Gözetim” vatandaşlar, sivil toplum kuruluşları, medya tarafından, “Denetim” de devletin birimleri tarafından yapılırsa etkin ve verimli olur, kesin sonuçlar alınır.” ifadelerini kullandı. (Murat Dalgın - İLKHA)