Hollanda'nın Lahey kentindeki Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi, 1991-1995 yılları arasında, Bosna Hersek ve Hırvatistan'da, Boşnak ve Hırvat sivil nüfusa yönelik katliam yapmak suçundan yargılanan Sırbistanlı eski devlet güvenlik şefleri Yovitsa Stanişiç ve Franko Simatoviç hakkında beraat kararı verdi.

Bosna Hersek ve Sırbistan'da, Boşnak ve Hırvat nüfusun yoğun olarak yaşadığı bölgelerde, 1991-1995 yılları arasında katliamlar yapmak için kurulan suç örgütüne üye olmak ve bu suç örgütü himayesinde görev yapan "Akrepler" isimli Sırp birliğine Srebrenitsa'da katliam yapma emri vermek iddiasıyla tutuklu olarak yargılanan Sırbistanlı eski devlet güvenlik şefleri Yovitsa Stanişiç ve Franko Simatoviç Lahey'de görülen davanın duruşmasında hazır bulundu.

Savcılığın hazırladığı 5 maddelik iddianamede, Stanişiç ve Simatoviç'in, "insanlığa karşı suç işlediği, savaş kurallarına uymadığı, Hırvatistan ve Bosna Hersek'te katliamlar yaptığı ve insanları zorla sürgüne gönderdiği" iddia edildi.

Mahkeme, savcılığın söz konusu iddianamede yer alan suçları kanıtlayamadığı gerekçesiyle, Stanişiç ve Simatoviç hakkında beraat kararı verdi. Verilen karar duruşma salonunda bulunan Boşnakları hayal kırıklığına uğrattı.

Lahey'deki mahkeme bünyesinde görev yapan savcılık, geçen Ocak ayında, bu iki sanık hakkında müebbet hapis cezası talebinde bulunmuştu.

-İddianameden-

Savcılık iddianamesinde, Hırvatistan ve Bosna Hersek'te katliamlar yapmak amacıyla kurulduğu iddia edilen suç örgütünde, eski Yugoslavya Cumhurbaşkanı Slobodan Miloşeviç, Bosnalı ve Hırvatistanlı Srıpların askeri ve siyasi liderleri Ratko Mladiç,Radovan Karaciç, Bilyana Plavşiç, Milan Martiç ve Goran Haciç, Sırp Radika Partisi lideri Voyislav Şeşely ve Sırp komutan Jelyko Rajnatoviç Arkan da yer alıyor. Söz konusu örgütün amacı, bünyesindeki "Kırmızı Bereliler", "Martiç'in Milisleri" ve "Akrepler" gibi askeri birlikler yardımıyla, Sırp olmayan halklara yönelik katliamlar yapmak, onları sürgün etmek ve yoğun olarak yaşadıkları bölgelerde etnik temizlik yapmakla suçlanıyor.

İddianamede, ayrıca, Sırbistanlı eski devlet güvenlik şefleri Yovitsa Stanişiç ve Franko Simatoviç'in, 1991 yılında, Hırvatistan'ın Dubitsa, Cerovlyana, Baçina, Saborskog, Şkabnye, Bruşke, Dalya ve Erduta bölgelerinde, 1992-1995 yılları arasında ise Bosna Hersek'in Biyelyina, Zvornik, Bosanski Şamats, Doboy, Sanski Most ve Srebrenitsa şehirlerindeki katliamların ve sürgünlerin azmettiricileri oldukları ifade ediliyor.

Mahkemeye, Mart 2006'da sunulan ek iddianamede ise, söz konusu iki sanığın 1995 yılında "Akrepler" isimli Sırp birliğinin Srebrenitsa'da Boşnaklar'ı öldürmesi emrini verdikleri ifade edilmiş, delil olarak ise mahkemeye"Akrepler" isimli Sırp birliğinin Boşnaklar'ı öldürdükleri anın kamera görüntüleri delil olarak sunulmuştu. Bu görüntülerin televizyonlarda da yayınlanması dünya kamuoyunu şoke etmişti.

Srebrenitsa Soykırımı

1991-1995 Yugoslavya İç Savaşı (Hırvatistan Savaşı ve Bosna Savaşı)'nda Srpska Cumhuriyeti Ordusu'nun Srebrenitsa'ya karşı giriştiği Krivaya '95 Harekâtı esnasında Temmuz 1995'te yaşanan ve en az 8,372 Boşnak'ın Bosna-Hersek'in Srebrenitsa kentinde general Ratko Mladiç komutasindaki ağır silahlarla donatılmış Bosna Sırp ordusu tarafından öldürülmesine verilen addır.

Katliamda bir kısım kadın ve küçük yaşta çocuğun da öldürüldüğü, belgelerle kanıtlanmıştır. Bosna Sırp ordusunun dışında katliama "Akrepler" olarak tanınan Sırbistan özel güvenlik güçleri de katılmıştır. Birleşmiş Milletler Srebrenitsa'yı güvenli bölge ilan etmiş olmasına karşın 400 silahlı Hollanda barış gücü askerinin varlığı katliamı önlememiştir.

Srebrenitsa katliami II. Dünya Savaşı'ndan bu yana Avrupa'da gerçekleşmiş en büyük toplu insan kıyımı olması ve Avrupa'daki hukuksal olarak ilk kez belgelenmiş soykırım olması açısından da önem taşır.