8 binden fazla sivilin katledildiği Srebrenitsa soykırımını inkâr eden ve eski Sırp lider Milosevic'e duyduğu hayranlıkla tanınan Avusturyalı yazar Peter Handke'ye 2019 Nobel Edebiyat Ödülü'nün verilmesi, Balkanlar olmak üzere tüm dünyada tepkiyle karşılandı.

Soykırım yandaşçısı Handke'ye kimler tepki gösterdi?

Utanç verici karara ilk tepkiler Balkanlar'dan geldi. Kosova Devlet Başkanı Haşim Taci, "Nobel ödülüyle ilgili verilen karar, sayısız kurbana tarifsiz bir acı yükledi" dedi.

Kosova Dışişleri Bakanı Behgjet Pacolli, ödül törenine ülke temsilcilerinin katılmayacağını açıkladı, kararın, ödülün 'Miloseviç'in arkadaşı ve destekçisi olan' Peter Handke'ye verilmesi nedeniyle alındığını duyurdu.

Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, "Bir Nobel ödülü nedeniyle kusma hissi yaşayacağımı hiç düşünmezdim" ifadelerini kullanırken, Dışişleri Bakanı Gent Cakaj ve Bosna-Hersek Üçlü Devlet Başkanlığı Konseyi'nin Boşnak üyesi Şefik Caferovic ise "Soykırımı inkâr eden bir kişinin böyle bir ödüle layık görülmesinin Rezalet ve utanç verici" olarak niteledi.

Srebrenitsa ve Zepa Anneleri Derneği ile soykırımda yakınlarını kaybeden Boşnak kadınlar, Srebrenitsa'da yaşananların herkese tarafından bilindiğini ve suçluların uluslararası mahkemelerce cezalandırıldığını hatırlatarak, soykırımı inkâr eden birine böylesine önemli bir ödül verilmesinin utanç verici olduğunu belirterek ödülün geri çekilmesini istedi.

Önemli bir tepki de Ankara'dan geldi. Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, "Bu akıl dışı ve utanç verici karardan geri dönülmelidir. NobelPrize (Nobel Ödülü) vicdanı olmayan birine nasıl ödül verebilir? Yeni soykırımları özendirmek için mi?" diye sordu.

Handke'ye anlamlı bir tepki de İsveç Kraliyet Akademisi Nobel Komitesi'nden geldi. İsveç Kraliyet Akademisi Nobel Komitesi'nin iki üyesi 2019 Nobel Edebiyat Ödülü'nün Handke'ye verilmesine tepki olarak üyelikten istifa ederken, başka bir üye de ödül törenini boykot edeceğini açıkladı.

Bir tepki de Slovenyalı Filozof Slavoj Zizek ile İtalyan yazar Gianna Riotta'dan geldi. Zizek, soykırım destekçisi Handke'yi 'savaş suçları savunucusu' olarak nitelendirirken, Riotta ise "Handke'nin Milosevic'e verdiği desteğin görmezden gelindiğini vurguladı.

Eleştiriler ile ilgili İsveç Akademisi'nin, "Yazarlar ve siyasi anlayışları hakkında bir karara vermek bizim görevimiz değil" açıklamasına karşılık, Akademi'nin katil destekçisi birine bu ödülü vermesi, "sorumsuzluk" olarak değerlendirildi.

Soykırım destekçisi Handke'ye gösterilen tepkilerin nedenleri

-Saraybosna'daki Müslüman Boşnakların "kendi kendilerini öldürdüklerini ve suçu Sırplara attıklarını" savunan Handke, Sırpların Srebrenitsa'da soykırım yaptığına asla inanmadığını ifade etmişti.

-Eski Sırp lider Milosevic'e de cezaevinde ziyarette bulunmuş, lehine tanıklık etmek için girişimler bulunmuştu.

-2006 yılında soykırım ve diğer savaş suçları nedeniyle yargılandığı Lahey'deki hücresinde ölü bulunan eski Yugoslavya Devlet Başkanı Slobodan Miloşeviç'in cenazesine katılan Handke, burada yaptığı konuşmada, "Yugoslavya için, Sırbistan için, Slobodan Milosevic için buradayım." demişti.

-Kosova'da savaş devam ederken yayımladığı bir makalesinde de “Sırpları destekliyorsanız, ayağa kalkın” ifadelerini kullanmıştı.

-Avusturyalı yazar, 1997 yılında yayımladığı 'Tuna, Sava, Morava ve Drina'ya Bir Kış Yolculuğu - Ya Da Sırbistan'a Adalet - Bir Kış Yolculuğu'na Yaz Eki' isimli kitabında Sırpların işlediği savaş suçlarını önemsizleştirmekle suçlanmıştı.

- Ödülünü almak üzere geldiği İsveç'in başkenti Stockholm'de Kraliyet Akademisi'nde basın mensuplarının, Srebrenitsa'da yaşanan soykırımı inkar ettiği ve Sırp savaş suçlularını savunduğu yönündeki sorulara sinirlenen Handke, "Son 8-9 haftada okuyuculardan birçok harika mektup aldım. Bunlardan biri isimsiz bir mektuptu ve üzerinde bir tür dışkı kalıntısı olan tuvalet kâğıdı içeriyordu. Bu tür sorular soran gazetecilere boş sorularınız için isimsiz gönderilen dışkılı tuvalet kağıdını tercih ettiğimi söylemek istiyorum." ifadesini kullanmıştı.

Bu ne iki yüzlülük

Soykırım destekçisi Handke'nin 2014'te, Nobel Edebiyat Ödülü kazanan kimselerle ilgili açıklamalarının ortaya çıkması gündemi sarstı. Handke, "sahte bir azizlik mertebesi" yüklediği gerekçesiyle Nobel Edebiyat Ödülü'nün kaldırılmasını talep etmişti.

Dünya kamuoyu, Handke'nin bu ödülü almasının iki yüzlü bir tavır olacağını düşünüyor.

'Soykırım destekçisi' Avusturyalı yazara (!) Nobel verilmesine karşı kampanya başlatıldı

Nobel Ödülleri'nin sahiplerine taktim edileceği 10 Aralık'ta Stockholm'de yazara (!) ödül veren İsveç Kraliyet Akademisi'ne yönelik büyük bir protesto organize ediliyor. Ülkede yaşayan Bosnalı STK'lerin hazırladığı gösteriye büyük katılım gerçekleşmesi bekleniyor.

Ayrıca yazarlar ve siyasetçiler tarafından Nobel Komitesi'ne yoğun tepki gösterilirken, neredeyse 60 bin kişinin imzaladığı bir dilekçeyle 'Balkan Kasabı' Slobodan Miloseviç'in destekçisine ödül verme kararının geri çekilmesi istendi. Dilekçenin, İsveç'in başkenti Stockholm'deki ödül töreninin yapılacağı 10 Aralık'ta teslim edilmesi planlanıyor.

İLKHA